تزیین اعمال منافقان (قرآن)کار منافق همین است که به دنبال افراد سرخورده و مخالف می‌گردد، و اگر در تمام جهات با او قدر مشترک نداشته باشد به همان مقدار که وجوه مشترک موجود است همکاری، بلکه اطاعت می‌کند. ۱ - تزیین عمل از جانب شیطانتزیین عمل برای منافقان، از جانب شیطان، بعد از روشن شدن راه هدایت بوده است: «ان الذین ارتدوا علی ادبـرهم من بعد ما تبین لهم الهدی الشیطـن سول لهم واملی لهم» کسانی که بعد از روشن شدن حق پشت کردند شیطان اعمال زشتشان را در نظرشان زینت داده، و آنها را با آرزوهای طولانی فریفته است. ۱.۱ - معنای ارتدادکلمه ارتداد علی الادبار به معنای برگشتن به عقب بعد از رو آوردن است؛ و این استعاره‌ای است که منظور از آن ترک کردن بعد از گرفتن است. و کلمه تسویل که مصدر سول است، به معنای جلوه دادن چیزی است که نفس آدمی حریص بر آن است، به طوری که زشتی‌هایش هم در نظر زیبا شود. و مراد از املاء، امداد و یا طولانی کردن آرزو است. ۱.۲ - شأن نزول آیه درباره منافقاناین آیه هم‌چنان به بحث پیرامون منافقان و موضع‌گیری‌های مختلف آنها ادامه می‌دهد، می‌فرماید: کسانی که بعد از روشن شدن حق بازگشتند و پشت کردند، شیطان اعمال زشتشان را در نظرشان زینت داده، و آنها را به آرزوهای دور و دراز فریفته است. گر چه بعضی احتمال داده‌اند که این آیه پیرامون جمعی از کفار اهل کتاب سخن می‌گوید که قبل از قیام پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نشانه‌های او را بر اساس کتب آسمانیشان می‌شمردند و سخت در انتظار او بودند، اما بعد از قیام او و روشن شدن این نشانه‌ها به او پشت کردند و شهوات و منافع مادی، مانع ایمانشان شد. ولی قرائنی که در آیات قبل و بعد است به خوبی نشان می‌دهد این آیه نیز درباره منافقان سخن می‌گوید که نزدیک آمدند و دلائل حقانیت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را به وضوح دیدند و شنیدند، ولی به خاطر هواپرستی و تسویلات شیطانی به آن پشت کردند. ۲ - تسویل شیطاننسبت تسویل به شیطان به خاطر وسوسه‌هایی است که او در جان انسان می‌کند، و مانع هدایت او می‌شود. جمله «و املی لهم» به معنی ایجاد طول امل و آرزوهای دور و دراز است که انسان را به خود مشغول داشته و از حق باز می‌دارد. آیه بعد علت این تسویلات و تزیینات شیطانی را چنین شرح می‌دهد: این بخاطر آن است که آنها به کسانی که از نزول وحی الهی به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم اسلام ناراحت بودند گفتند ما در بعضی از امور از شما پیروی می‌کنیم. ۳ - شباهت منافقین باشیطانکار منافق همین است که به دنبال افراد سرخورده و مخالف می‌گردد، و اگر در تمام جهات با او قدر مشترک نداشته باشد به همان مقدار که وجوه مشترک موجود است همکاری، بلکه اطاعت می‌کند. منافقان مدینه نیز به سراغ یهود آمدند، یهود بنی نضیر و بنی قریظه که پیش از بعثت پیامبر از مبلغان اسلام بودند، اما بعد از ظهورش بخاطر حسد و کبر و به خطر افتادن منافعشان ظهور اسلام را ناخوش‌آیند دانستند، و از آنجا که مخالفت با پیامبر اسلام و توطئه ضد او قدر مشترکی در میان منافقان و یهود بود قول همکاری به آنها دادند. ۴ - پانویس۵ - منبعفرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تزیین اعمال منافقان». |